PMQA การพัฒนาองค์การสู่ความเป็นเลิศ
PMQA เป็นเกณฑ์ที่ประยุกต์มาจากเกณฑ์รางวัลคุณภากพแห่งชาติของประเทศสหรัฐอเมริกา หรือ The Malcolm Baldrige National Quality
Award หรือ MBNQA และได้กลายเป็นต้นแบบรางวัลคุณภาพแห่งชาติให้กับประเทศ ต่างๆ หลายประเทศทั่วโลก รวมทั้งประเทศไทย
________________________________________________________
PMQA คืออะไร
การพัฒนาคุณภาพการบริหารจัดการ ภาครัฐ (Public Sector Management Quality Award : PMQA) เป็นกรอบการบริหาร จัดการองค์การ
ที่สำนักงาน ก.พ.ร. ได้ ส่งเสริมและสนับสนุนให้ส่วนราชการนำไปใช้ในการประเมินองค์การด้วย ตนเองที่ครอบคลุม ภาพรวมในทุกมิติ เพื่อยกระดับคุณภาพการบริหารจัดการ
ให้เทียบเท่า มาตรฐานสากล โดยมุ่งเน้นให้หน่วยงานราชการปรับปรุงองค์การ อย่างรอบด้านและ อย่างต่อเนื่องครอบคลุมทั้ง 7 ด้าน ( หมวด ) คือ
(1) การนำองค์การ
เป็นการประเมินการดำเนินการของผู้บริหารในเรื่องวิสัยทัศน์ เป้าประสงค์ ค่านิยม ความคาดหวังในผลการ ดำเนินการ การให้ความสำคัญกับผู้รับบริการและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย การกระจายอำนาจการตัดสินใจ การสร้างนวัตกรรมและการ เรียนรู้ในส่วนราชการ การกำกับดูแลตนเองที่ดี และดำเนินการเกี่ยวกับความรับผิดชอบต่อสังคมและชุมชน
(2) การวางแผนเชิงยุทธศาสตร์
เป็นการประเมินวิธีการกำหนดและ ถ่ายทอดประเด็นยุทธศาสตร์ เป้าประสงค์เชิงยุทธศาสตร์ กลยุทธ์หลัก และแผนปฏิบัติ
ราชการ เพื่อนำไปปฏิบัติและวัดผลความก้าวหน้าของการดำเนินการ
(3) การให้ความสำคัญกับผู้รับบริการและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
เป็นการประเมินการกำหนดความต้องการ ความคาดหวัง และความนิยม ชมชอบ การสร้างความสัมพันธ์ และการกำหนดปัจจัยสำคัญ
ที่ทำให้ผู้รับบริการและ ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียมีความพึงพอใจ
(4) การวัด การวิเคราะห์ และการจัดการความรู้
เป็นการประเมินการเลือก รวบรวม วิเคราะห์ จัดการ และปรับปรุงข้อมูลและสารสนเทศ และการจัดการความรู้ เพื่อให้เกิดประโยชน์ในการปรับปรุงผลการดำเนินการขององค์การ
(5) การมุ่งเน้นทรัพยากรบุคคล
เป็นการประเมินระบบงาน ระบบการเรียนรู้ การสร้างความผาสุกและแรงจูงใจของบุคลากร เพื่อให้บุคลากรพัฒนาตนเองและใช้ศักยภาพอย่างเต็มที่ตามทิศทางองค์การ
(6) การจัดการกระบวนการ
เป็นการประเมินการจัดการกระบวนการ การให้บริการ และกระบวนการอื่นที่ช่วยสร้างคุณค่าแก่ผู้รับ บริการและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
และกระบวนการสนับสนุน เพื่อให้บรรลุพันธกิจขององค์การ
(7) ผลลัพธ์การดำเนินการ
เป็นการประเมินผลการดำเนินการและแนวโน้มของส่วนราชการในมิติด้านประสิทธิผล มิติด้านคุณภาพ การให้บริการ มิติด้านประสิทธิภาพ และมิติด้านการพัฒนาองค์การ
การประเมินองค์การตามเกณฑ์ PMQA ใช้แนวทางการบริหารจัดการแบบ ADLI1 โดยการตอบคำถามตามเกณฑ์ในแต่ละหมวด ซึ่งเปรียบเสมือนการตรวจสุขภาพองค์การ ที่จะทำให้ทราบจุดแข็ง
และโอกาสในการปรับปรุง และนำโอกาสในการปรับปรุงที่พบไปวางแผน พัฒนาองค์การให้มีประสิทธิภาพ โดยเลือกเครื่องมือ ทางการบริหาร ที่เหมาะสมมาดำเนินการต่อไป ทั้งนี้เพื่อให้การดำเนินการ
พัฒนา องค์การในเรื่องต่างๆ เป็นไปอย่างเป็นระบบและต่อเนื่อง ซึ่งจะทำให้ส่วนราชการมีระดับการบริหารจัดการ ที่ได้มาตรฐานเทียบเท่าสากล
![](pmqa/LINE_P2023411_110910.jpg)
แนวทางการดำเนินงาน PMQA เป็นอย่างไร
สำนักงาน ก.พ.ร.ได้นำ PMQA มาใช้เป็นตัวชี้วัดกับหน่วยงานราชการตั้งแต่ปีงบประมาณ พ.ศ. 2549 จนถึงปัจจุบัน ทั้งนี้ ในปี 2552 ได้พัฒนาเกณฑ์คุณภาพการ
บริหารจัดการภาครัฐ
ระดับพื้นฐาน ( Fundamental Level : FL) ซึ่งเป็นแนวคิด การปรับปรุง ทีละขั้น ได้วางแนวทางดำเนินการพัฒนาองค์การ ( PMQA Roadmap)
ให้ผ่านเกณฑ์ฯ ปีละ 2 หมวด สำหรับกรม
และจังหวัด และปีละ 3 หมวด
สำหรับสถาบันอุดมศึกษา
สำหรับการดำเนินการขั้นต่อไปเมื่อส่วนราชการดำเนินการพัฒนาองค์การครบทุกหมวดและผ่านการรับรองเกณฑ์คุณภาพการบริหาร
จัดการภาครัฐระดับพื้นฐาน
( Certify Fundamental; FL) แล้วสำนักงาน ก.พ.ร.จะส่งเสริมให้ส่วนราชการยกระดับคุณภาพการบริหาร จัดการ ภาครัฐตามเกณฑ์คุณภาพการบริหารจัดการภาค
รัฐระดับ
ก้าวหน้า
(Progressive Level : PL) 2 และเมื่อส่วนราชการสามารถ ดำเนินการ
ผ่านเกณฑ์ฯ ระดับก้าวหน้า และพัฒนา องค์การอย่างต่อเนื่องเพื่อมุ่ง สู่ความเป็นเลิศ และยกระดับมาตรฐานให้เทียบเท่าสากล ตามเกณฑ์คุณภาพ การบริหารจัดการภาครัฐต่อไป
(1) Approach (A) มีแนวทางระบบ แบบแผน Deployment (D) นำไปใช้อย่างทั่วถึง Learning (L) เกิดการเรียนรู้ Integration (I)
บูรณาการ
เชื่อมโยงสอดคล้องกัน
(2) Progressive Level มุ่งเน้นให้ส่วนราชการบริหารจัดการองค์การอย่างเป็นระบบ (Systematic) มีการนำกระบวน การตามที่
กำหนดไว้อย่าง
เป็นระบบไปสู่ การ
ปฏิบัติอย่างสม่ำเสมอ และทั่วถึง เพื่อนำไปสู่ความยั่งยืน (Sustainable) ของส่วนราชการ รวมทั้งมีการกำหนดตัวชี้วัด
(Measurable) เพื่อใช้ควบคุม ติดตาม และประเมินผลการ ดำเนิน การและใช้เทียบเคียง เพื่อให้เกิด การปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง
การพัฒนาคุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐ (Public Sector Management Quality Award :PMQA) PMQA เป็นเครื่องมือ การพัฒนาองค์การตามยุทธศาสตร์
หลักในการยกระดับ
คุณภาพระบบราชการไทย ให้มีศักยภาพและขีดความสามารถเทียบเท่า ระดับสากล การนำเครื่องมือนี้ ไปดำเนินการส่วนราชการ จะมีการพัฒนา อย่างต่อเนื่องตามเป้าประสงค์ของแผนยุทธศาสตร์การพัฒนา ระบบราชการไทย
(พ.ศ. 2551 - พ.ศ. 2555) ที่ต้องการให้ส่วนราชการมีการปรับปรุงตนเองอย่างรอบด้านและต่อเนื่อง มีขีดสมรรถนะสูง มีวิสัยทัศน์และ ความรับผิด ชอบต่อสังคมให้ความ
สำคัญกับประชาชน
ผู้รับบริการและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ปรับปรุงกระบวนการทำงานให้มีความคล่องตัว และมีประสิทธิภาพ เพื่อส่งมอบบริการที่ดีให้กับประชาชนส่งเสริมให้ข้าราชการ
พัฒนา ตนเอง มีความคิดริเริ่มและเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง วางแผนและตัดสินใจอย่างมีเหตุผล โดยอาศัยข้อมูลสารสนเทศและทำงานโดยมุ่งเน้นผลสัมฤทธิ์ตามกรอบแนวคิดการพัฒนา
และวงจร
คุณภาพการบริการภาครัฐ
ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2553 เป็นการมุ่งเน้นให้หน่วยงานภาครัฐปรับปรุงองค์การ โดยการวัดความสำเร็จของการดำเนินการ เพื่อผ่าน เกณฑ์ คุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐระดับพื้นฐานเป็นสำคัญโดยได้ดำเนินกิจกรรมการส่งเสริมและการติดตามประเมินผลส่วน ราชการ
ทั้งใน
ระดับกรม จังหวัดและสถาบันอุดมศึกษา เพื่อให้สามารถพัฒนายกระดับคุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐ ดังนี้
1) การส่งเสริมสนับสนุนให้ส่วนราชการมีความรู้ ความเข้าใจในการดำเนินการพัฒนายกระดับคุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐ ได้แก่ จัดประชุมชี้แจงตัวชี้วัดระดับความสำเร็จของการพัฒนาคุณภาพการบริหารจัดการ ภาครัฐ
ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2553 ของส่วนราชการระดับกรม จังหวัด และสถาบันอุดมศึกษา การจัดคลินิกให้คำปรึกษารายหน่วยงานการ ให้คำปรึกษาผ่านช่องทางต่าง ๆ รวมทั้งจัดอบรมเสริมสร้างความรู้ให้แก่ที่ปรึกษาส่วนราชการในการพัฒนา
องค์การ และให้ข้อมูลความรู้ ผ่านช่องทางเว็บไซต์เอกสารต่าง ๆ ของสำนักงาน ก.พ.ร. และตรวจติดตามประเมินผลการดำเนินการตามตัวชี้วัดระดับ ความสำเร็จ ของการพัฒนาคุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2553 ของหน่วยงานระดับกรม
หรือ
เทียบเท่า 137 กรม จังหวัด
75 จังหวัด และสถาบันอุดมศึกษา 12 แห่ง
2) จัดทำคู่มือและพัฒนาเกณฑ์คุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐระดับก้าวหน้า เพื่อให้ส่วนราชการปรับปรุงระบบบริหารจัดการ และมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง และเป็นกรอบการประเมินที่สามารถบ่งชี้ระดับความสำเร็จของการพัฒนาคุณภาพการบริหารจัดการ ของส่วนราชการและหน่วยงานของรัฐ ที่สอดคล้องกับหลัก เกณฑ์และวิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดีและสะท้อนให้เห็นถึงระดับการ พัฒนาของส่วนราชการรวมทั้งการพัฒนาโปรแกรม การตรวจรับรองการ
ผ่านเกณฑ์
คุณภาพการ
บริหารจัดการภาครัฐระดับพื้นฐาน เป็นโปรแกรมที่สามารถใช้ในการสอบทานเพื่อให้มั่นใจว่าส่วนราชการ มีความพร้อมในการบริหารจัดการ ระดับพื้นฐาน ก่อนที่จะก้าว ไปสู่ระดับการบริหารจัดการองค์การตามเกณฑ์คุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐระดับก้าวหน้าต่อไป
3) การเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับเครือข่ายการพัฒนาคุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐรูปแบบสถาบัน โดยการจัดประชุมสัมมนา แลกเปลี่ยน เรียนรู้การดำเนินการพัฒนาคุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐระหว่างสมาชิกเครือข่ายการพัฒนาคุณภาพ
การบริหาร จัดการภาครัฐ
จำนวน 2
สถาบัน
(มหาวิทยาลัยขอนแก่น และมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์)
7.3 ตลอดระยะเวลา 8 ปี (พ.ศ. 2546 - พ.ศ. 2553) แห่งการพัฒนาระบบราชการได้สร้างการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญ ส่งผลให้ การพัฒนาองค์การ เป็นไปอย่างมีระบบ
และต่อเนื่อง เน้นให้ความสำคัญกับประชาชนผู้รับบริการและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย เพื่อจัดทำ ยุทธศาสตร์ ให้สามารถสนองตอบต่อ ความต้องการความคาดหวังการนำ ยุทธศาสตร์ไปสู่การปฏิบัติ มีการวัดทบทวนกำกับติดตาม งานอย่างเป็นระบบและปรับปรุงกระบวนการทำงาน ให้มีประสิทธิภาพ