|
|
โครงการศูนย์บริการและพัฒนาลุ่มน้ำปาย
ตามพระราชดำริ |
|
|
ตั้งอยู่ที่
บ้านท่าโป่งแดง ตำบลผาบ่อง อำเภอเมือง จังหวัดแม่ฮ่องสอน อยู่ระหว่างค่าพิกัด
X = 386524 389166 ค่าพิกัด Y = 2128434 2132587 ในระบบ WGS84 บนแผนที่ประเทศไทย
ลำดับชุด L7018 ระวาง 4547 I และ 4547 II มีเนื้อที่ทั้งสิ้น 4,500 ไร่
โดยมีอาณาเขตติดต่อดังนี้ |
|
ทิศเหนือ |
ติดต่อกับ บ้านสบป่อง |
ทิศใต้ |
ติดต่อกับ บ้านห้วยเดื่อ |
ทิศตะวันออก |
ติดต่อกับ บ้านห้วยเดื่อ |
ทิศตะวันตก |
ติดต่อกับ บ้านห้วยเสือเฒ่า |
|
|
|
สภาพพื้นที่บริเวณแม่น้ำปาย |
|
|
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ทรงมีความห่วงใยราษฎรในจังหวัดแม่ฮ่องสอน และความมั่นคงปลอดภัยของประเทศเป็นอันมาก
เนื่องจากสภาพพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นเทือกเขาสูงสลับซับซ้อน มีพื้นที่ราบน้อย
การคมนาคมไม่สะดวก สภาพภูมิอากาศหนาวเย็น มีราษฎรชาวไทยภูเขาหลายเผ่า
ได้แก่ กะเหรี่ยง มูเซอ ม้ง ละว้า (ลั๊วะ) ไทยใหญ่ จีนฮ่อ อาชีพหลักทั่วไปคือปลูกพืชเสพติด
การทำไร่เลื่อนลอย และส่งอาวุธให้แก่กลุ่มกู้ชาติต่างๆ ในประเทศพม่า
จึงได้มีพระราชดำริให้มีการพัฒนาอาชีพของราษฎรในพื้นที่ดังกล่าว ให้มีความเป็นอยู่ดีขึ้น
โดยเน้นหนักด้านการเกษตร มุ่งเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต การป้องกันการบุกรุกทำลายป่า
การอนุรักษ์ป่า การบำรุงปรับปรุงดิน ตลอดจนการพัฒนาจิตใจของราษฎรให้เกิดความสามัคคีและหวงแหนแผ่นดินที่ตนอาศัยอยู่
ในการนี้หน่วยงานราชการต่างๆ
ได้ดำเนินการสนองพระราชดำริในการพัฒนาอาชีพและความเป็นอยู่ของราษฎรในพื้นที่จังหวัดแม่ฮ่องสอน
โดยจัดให้มีโครงการพัฒนาตามพระราชดำริขึ้นเมื่อเดือน ตุลาคม ปี 2522
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ ให้หม่อมเจ้าจักรพันธ์
เพ็ญศิริจักรพันธ์ เป็นผู้ประสานงานระหว่างหน่วยงานต่างๆเพื่อให้การดำเนินงานเป็นไปตามวัตถุประสงค์แห่งพระราโชบาย
และนำไปปฏิบัติให้เกิดงานอย่างเป็นรูปธรรมของส่วนราชการต่างๆ ได้ปฏิบัติงานถวายจึงได้พระราชทานแนวพระราชดำริให้จัดตั้งเป็น
ศูนย์บริการและพัฒนา ตามพื้นที่ต่างๆ หนึ่งในนั้นคือ ศูนย์บริการและพัฒนาลุ่มน้ำปาย
ตามพระราชดำริ (ศูนย์ท่าโป่งแดง) ซึ่งมีขอบข่าย และ อาณาเขตการดำเนินงานทั้งหมด
18 หมู่บ้าน
ปัจจุบัน
กรมพัฒนาที่ดิน ได้จัดตั้งเป็นศูนย์เรียนรู้เกษตรอินทรีย์ครบวงจร ตามพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง
ในโครงการรักษ์น้ำเพื่อพระแม่ของแผ่นดิน ลุ่มน้ำปาย บนพื้นที่ 42 ไร่
ในบริเวณศูนย์บริการและพัฒนาลุ่มน้ำปาย ตามพระราชดำริ (ศูนย์ท่าโป่งแดง)
มีดังนี้
1.
ศูนย์เรียนรู้เกษตรอินทรีย์ครบวงจร บ้านท่าโป่งแดง หมู่ 5 ตำบลผาบ่อง
อำเภอเมือง จังหวัดแม่ฮ่องสอน
2.
โครงการสาธิตระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ
3.
การสาธิตการทำปุ๋ยหมักและปุ๋ยอินทรีย์น้ำ
4.
การสาธิตการใช้ปุ๋ยพืชสด โดยมีการดำเนินการในเขตพื้นที่ลุ่มน้ำปายทั้งหมด |
|
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ทรงมีพระราชดำริให้มีการพัฒนาอาชีพราษฎรในพื้นที่ ให้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น
โดยมุ่งเน้นด้านการเกษตรกรรม มุ่งประสิทธิภาพทางการผลิต การป้องกันการบุกรุกทำลายป่า
การอนุรักษ์ป่า การปรับปรุงบำรุงดินและน้ำ ตลอดจนการพัฒนาจิตใจของราษฎรให้เกิดความสามัคคีและหวงแหนแผ่นดินที่ตนอาศัยอยู่ |
|
รูปที่ 1 เสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรภูมิประเทศริมฝั่งแม่น้ำปาย
พระราชทานพระราชดำริให้
กรมชลประทานพิจารณาวางโครงการก่อสร้างฝายทดน้ำในลำน้ำปาย เพื่อสูบน้ำขึ้นไปใช้ประโยชน์ในโอกาสที่
เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมศูนย์โครงการพัฒนาลุ่มน้ำปาย ตามพระราชดำริ
วันที่ 19 มีนาคม 2534 |
|
|
รูปที่
2 ทอดพระเนตรระบบส่งน้ำแบบกังหันสูบน้ำจากริมฝั่งแม่น้ำปาย ในโครงการพัฒนาตามพระราชดำริ
จังหวัดแม่ฮ่องสอนที่สำนักงานชลประทานที่ 2 ได้ออกแบบและสร้างเพื่อสนองพระราชดำริ
ในการชักน้ำมาใช้ในพื้นที่ที่มีระดับสูง โดยไม่ต้องใช้เชื้อเพลิง
เมื่อวันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2525 |
|
|
รูปที่
3 สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรโครงการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์
ณ ศูนย์บริการและพัฒนาลุ่มน้ำปาย
เมื่อวันที่ 10 เมษายน 2546 |
|
|
1. |
เพื่อใช้ศูนย์เรียนรู้เกษตรอินทรีย์เป็นสถานที่เรียนรู้และฝึกปฏิบัติของเกษตรกรในจังหวัดแม่ฮ่องสอน |
2. |
เพื่อส่งเสริมความปลอดภัยในสุขภาพของประชาชนในจังหวัดแม่ฮ่องสอน |
3. |
เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเกษตรเชิงอนุรักษ์ธรรมชาติของจังหวัดแม่ฮ่องสอน |
4. |
เพื่อขับเคลื่อนวาระแห่งชาติเกษตรอินทรีย์ |
|
|
1.
การปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐาน |
- |
ก่อสร้างสิ่งสาธารณูปโภคภายในศูนย์ฯ
เช่น วางท่อระบบน้ำเข้าหมู่บ้านศูนย์ฯ สร้างห้องน้ำรวม |
- |
ติดตั้งระบบไฟฟ้า และเดินระบบไฟฟ้าในที่พักครบทุกหลัง |
- |
ปรับปรุงจุดเรียนรู้ภายในศูนย์เรียนรู้ฯ
|
- |
ปรับปรุงภูมิทัศน์เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเกษตรเชิงอนุรักษ์ธรรมชาติ |
- |
ดูแลบริเวณสถานที่ตลอดทั้งปี |
|
|
|
จัดตั้งศูนย์เรียนรู้ฯ |
โรงผลิตน้ำหมักชีวภาพ |
|
|
ปอเทือง |
กองปุ๋ยหมัก |
|
2.การอบรมเกษตรกร |
|
|
หลักสูตรระยะยาว 1 ปี |
- |
มีเกษตรกรเข้ารับการฝึกอบรมจำนวน
8 ครอบครัว สมาชิก 15 คน |
|
|
หลักสูตรระยะสั้น |
- |
อบรมเกษตรอินทรีย์แม่ฮ่องสอน ร่วมกับองค์การบริหารส่วนจังหวัดแม่ฮ่องสอน
โดยใช้งบประมาณของ อบจ.มส. หลักสูตร 4 วัน 3 คืน มีผู้เข้ารับการอบรมทั้งสิ้น
90 คน |
- |
รองรับผู้มาศึกษาดูงาน จำนวน 500
คนต่อปี |
|
|
|
จัดตั้งศูนย์เรียนรู้ฯ |
โรงผลิตน้ำหมักชีวภาพ |
|
|
อบรมและส่งเสริมเกษตรกร |
|
|
|